22 красавіка 2020 года была апублікавана новая серыя перадачы "У абстаноўцы свету". Вядучы перадачы - Ігар Марзалюк, старшыня Пастаяннай камісіі па адукацыі, культуры і навуцы Палаты Прадстаўнікоў Нацыянальнага Сходу Рэспублікі Беларусь. Выпуск прысвечаны гадавіне катастрофы на Чарнобыльскай АЭС, якая адбылася 26 красавіка 1986 года. Разам з іншымі экспертамі, у перадачы прыняў удзел начальнік Белгідрамета Канавальчык Аляксандр Валер'евіч. Азнаёміцца з выпускам перадачы вы можаце ніжэй. Відэа ўзята з  Youtube-канала тэлеканала СТВ .

Назіранае змяненне клімату падвяргае рызыцы людзей, грамадства, сектара эканомікі і экасістэмы. На працягу апошніх дзесяцігоддзяў прамыя і застрахаваныя страты ад бедстваў, якія звязаны з надвор'ем, значна павялічыліся як на глабальным, так і на рэгіянальным узроўнях. Кіраванне кліматычнымі рызыкамі ў кантэксце змены клімату Уразлівасць і патэнцыял адаптацыі да змены клімату ў бліжэйшы час будуць вызначацца сацыяльна-эканамічнымі фактарамі, сучаснай экалагічнай сітуацыяй, станам інфраструктуры, і.к. праблемамі, якія існуюць у грамадстве на сённяшні дзень, так званымі «успадкаванымі праблемамі» чым змяненнем клімату. Для таго, каб павысіць сваю ўстойлівасць да змены клімату варта павышаць устойлівасць працэсаў развіцця грамадства і эканомікі да змен у кліматычнай сістэме. Уразлівасць да змен клімату, назіраная сёння, шмат у чым вызначаецца станам тых сістэм, на якія гэтыя змены ўплываюць у большай ступені. Энергетыка, нароўні з транспартам, будаўнічай галіной і сельскай гаспадаркай, з'яўляецца адной з найбольш уразлівых галін эканомікі. Неабходным этапам для ацэнкі ўплыву змяненняў клімату на энергетыку і распрацоўкі рэкамендацый па адаптацыі з'яўляецца ацэнка кліматычных рызык і рызык ад небяспечных з'яў надвор'я. Энергетычная галіна з'яўляецца адным з асноўных крыніц выкідаў CO2 ў атмасферу, якія з'яўляюцца асноўным парніковым газам. Гэты факт кажа пра тое, што Беларусь, выконваючы свае абавязацельствы па Парыжскім пагадненні, павінна будзе ў структуры вытворчасці электраэнергіі пераходзіць на аднаўляльныя крыніцы энергіі (АКЭ) і на крыніцы з нізкім узроўнем выкідаў CO2, бо паводле дадзеных Сусветнай метэаралагічнай арганізацыі больш за 75% выкідаў парніковых газаў утвараецца ў выніку спальвання выкапнёвага паліва. Паводле інфармацыі Міністэрства энергетыкі АКЭ выпрацоўваецца 400 МВт, з іх энергію вады выкарыстоўваюць устаноўкі сумарнай магутнасцю парадку 95,8 МВт, сонца - 154,3 МВт, ветру - 101,1 МВт, біягазу - 30,8 МВт, энергію драўнянага паліва і біямасы - 8,9 МВт. Згодна са спецыяльным дакладам МГЭЗК*, да 2050 года прагназуецца павелічэнне долі крыніц энергіі з нізкім узроўнем выкідаў. Аднаўляльныя крыніцы энергіі будуць вырабляць у свеце 70-85% электраэнергіі. Таксама магчыма пры вытворчасці электраэнергіі павелічэнне долі ядзерных і выкапнёвых відаў паліва з улоўліваннем і захоўваннем двухвокісу вугляроду (УЗВ). Ацэнка рызык ад небяспечных метэаралагічных з'яў Паводле ацэнкі МГЭЗК*, на працягу апошніх гадоў назіраецца значны рост колькасці НЗ*, якія выклікалі эканамічны ўрон. Для ацэнкі ўплыву будучых змяненняў клімату на энергетычную галіну былі выкарыстаны дадзеныя метэаралагічных назіранняў на станцыях Віцебскай, Магілёўскай і Гомельскай абласцей. *МГЭЗК – міжурадавая група экспертаў па змене клімату * НЗ - небяспечныя з'явы надвор'я Сумарная паўтаральнасць небяспечных з'яў (небяспечныя дажджы (ліўні), моцны вецер, град, моцны мароз, спякота і г.д.), выяўленая ў адносных адзінках ад 0 да 1 Паводле дадзеных метэаназіранняў, найбольш уразлівай да небяспечных з'ў тэрыторыяй з'яўляецца Гомельская вобласць, найменш – Магілёўская. Белгідраметам па методыцы ФДБУ "ГГА ім.А.І.Ваеўкова» была разлічана ўразлівасць Віцебскай, Магілёўскай і Гомельскай абласцей да небяспечных пагодных з'яў згодна формуле: Y=(s/S)*m*t_cp*K_a, Y-ўразлівасць ад НЗ; s-ПЛОШЧА з'явы; S-ПЛОШЧА адміністрацыйнай вобласці; m-колькасць насельніцтва адміністрацыйнай вобласці; tcp – час уздзеяння НЗ; Ka-каэфіцыент агрэсіўнасці з'явы, для асноўных НЗ вызначаны па табліцы 2. Каэфіцыент агрэсіўнасці ўсталяваны па сілавому ўздзеянню НЗ на ўмоўную паверхню. Уздзеянне вельмі моцнага ветру прымаецца за адзінку. Паводле атрыманых звестак, найбольшая ўразлівасць ад небяспечных з'яў надвор'я характэрна для Гомельскай вобласці, што абумоўлена больш высокай паўтаральнасцю НЗ на гэтай тэрыторыі і вялікай колькасцю насельніцтва. Найбольшы ўклад у велічыню ўразлівасці ўносяць вельмі моцны дождж і вельмі моцны вецер, а ў Магілёўскай вобласці таксама шквал. Пры разліку ўразлівасці не ўлічвалася моцная спякота, мароз і засуха, бо для дадзеных з'яў, згодна з сучасным метадам назірання, найбольш складана разлічыць працягласць. Ацэнка рызык ад змены клімату Для колькаснай ацэнкі ўразлівасці тэрыторыі ад змены клімату была выкарыстана методыка разліку за кліматычную ўразлівасць тэрыторыі на аснове беспамерных кліматычных індэксаў, распрацаваная ў Гідраметэаралагічным навукова-даследчым цэнтры РФ В.В.Аганэсянам. Формула кліматычнай уразлівасці выглядае наступным чынам: V_i=(|Tmin|+|Tmax|)/(|Tmin cp.|+|Tmax cp.| )+Pmax/(P cp.)+Vmax/(Vcp.), (4) дзе | Tmin|і| Tmax / – модулі значэнняў экстрэмуму тэмпературы паветра; |Tmin cp.|і / Tmax cp./ - сума модуляў сярэдніх значэнняў экстрэмуму тэмпературы паветра; Pmax-абсалютны сутачны максімум ападкаў; P cp. - сярэднесутачная колькасць ападкаў; Vmax-абсалютны сутачны максімум хуткасці ветру; Vcp. - сярэднясутаная хуткасць ветру. Беспамерны індэкс кліматычнай уразлівасці для аналізаванай тэрыторыі змяняецца ад 32,0 (Сянно) да 45,2 (Жыткавічы). У сярэднім па абласцях найменшае значэнне індэкса характэрна для Магілёўскай вобласці (35,6), найбольшае – для Гомельскай (40,5). Найбольшы ўклад у значэнне індэкса ўносяць ападкі і тэмпература паветра. Ацэнка ўплыву змяненняў клімату на энергетычную галіну сумежных тэрыторый Рэспублікі Беларусь з тэрыторыяй Расіі Сучаснае змяненне клімату выяўляецца ў росце тэмпературы паветра, яно суправаджаецца скарачэннем працягласці перыяду з тэмпературай паветра 0ºС і ніжэй і дадзеная тэндэнцыя будзе адзначацца да канца стагоддзя. Таксама, у сувязі з павышэннем зімовых тэмператур паветра, адзначаецца зніжэнне колькасці дзён з экстрэмальна нізкімі тэмпературамі і да канца 2050-х гадоў такія тэмпературы не будуць характэрны для Віцебскай, Магілёўскай і Гомельскай абласцей. Адзначаецца тэндэнцыя скарачэння ацяпляльнага перыяду. Гэта прывядзе да змены структуры энергаспажывання: паменшацца выдаткі энергарэсурсаў на ацяпленне памяшканняў. У той жа час змены, якія адзначаюцца ў цёплы час года, з'яўляюцца больш негатыўнымі. Так у цёплы час года павялічваецца рост тэмпературы паветра, які ў спалучэнні з магчымым дэфіцытам ападкаў можа прывесці да памяншэння водных рэсурсаў, якія даступны для астуджэння ЦЭС і АЭС. Павелічэнне колькасці сутак з тэмпературай паветра +25°С і больш будзе негатыўна адбівацца на перадачы энергіі, так як з павышэннем тэмпературы паветра перадаваная магутнасць па ЛЭП зніжаецца, растуць страты электраэнергіі. Пры перавышэнні тэмпературы паветра значэння +25°С і вышэй перадаваная магутнасць электраэнергіі паменшыцца на 2,25/1°С. Акрамя памяншэння перадаванай магутнасці павялічваюцца страты на ЛЭП (на 0,4% на 1°С). Асабліва крытычным з'яўляецца павышэнне тэмпературы паветра да +35°С і вышэй, якая можа прывесці да поўнага спынення падачы электраэнергіі па ЛЭП з-за высокай верагоднасці перагрэву ліній электраперадач. Верагодны рост колькасці зімовых ападкаў і павышэнне тэмпературы паветра ў зімовы перыяд года прывядзе да павелічэння выпадкаў узнікнення галалёдных з'яў, што павялічыць верагоднасць узнікнення аварый на ЛЭП. Змена індэкса дэфіцыту цяпла (HDD) паказвае на змяненне ў структуры энергаспажывання. Для трох доследных абласцей сярэдняя велічыня індэкса складала 3300-3700°С*сут. Да 2030-39 гадоў чакаецца памяншэнне значэння дэфіцыту цяпла на 360-450°С*сут, да сярэдзіны стагоддзя – 790-900°С * сут, а да канца стагоддзя індэкс HDD паменшыцца ў два разы ў параўнанні з базавым значэннем, г.зн. спажыванне электраэнергіі на ацяпленне знізіцца ў два разы ў параўнанні з узроўнем, які адзначаецца ў нашы дні.   Прагнозныя змены індэкса дэфіцыту холаду (CDD) і індэкса дэфіцыту цяпла (HDD) адносна 1981-2010 гадоў, °С*сут Значэнне індэкса дэфіцыту холаду (CDD) для доследнай тэрыторыі складае 90-220°С*сут і змяняецца пры руху з поўначы на поўдзень. Спажыванне электраэнергіі на кандыцыянаванне расце і да 2030-2039 гадоў значэнне індэкса CDD павялічыцца прыкладна ў паўтара-два разы ў параўнанні з апорным перыядам (1981-2010 гадоў), а да канца стагоддзя - ў тры-чатыры разы. Такім чынам, патрэба ў кандыцыянаванні будынкаў і памяшканняў будзе расці больш інтэнсіўна ў далейшым. Чакаецца значнае павелічэнне спажывання цяпла на кандыцыянаванне і скарачэнне расходу электраэнергіі на ацяпленне будынкаў і збудаванняў. Рост індэкса CDD і памяншэнне HDD прывядзе да зніжэння спажывання энергіі на ацяпленне і павелічэнне спажывання энергіі на астуджэнне. Меры па адаптацыі Змены клімату, якія назіраюцца ў цяперашні час, ужо ўздзейнічаюць на энергетыку краіны. На падставе праведзенай ацэнкі ўплыву змяненняў клімату для энергетычнай галіны, а таксама схільнасці тэрыторый рызык ад небяспечных з'яў надвор'я і змены клімату, Белгідраметам распрацаваны наступныя рэкамендацыі па адаптацыі: - у сувязі з тым, што на стадыі праектавання электрастанцый праводзяцца вытанчаныя мерапрыемствы, якія ўлічваюць клімат рэгіёну, у якім яна будзе размяшчацца, неабходна ўлічваць будучыя змены клімату і тыя тэндэнцыі, якія адзначаюцца за апошнія 30 гадоў; - планаванне рэжыму працы станцыі і аб'ёму вырабленай электраэнергіі павінна абапірацца на верагодны рост максімальных тэмператур паветра, колькасці дзён з высокімі тэмпературамі і ростам тэмпературы халоднага перыяду года, скарачэнне кліматычнай зімы і ацяпляльнага перыяду, неабходна распрацоўка і стварэнне сістэм астуджэння на станцыі, якія могуць працаваць ва ўмовах росту тэмператур паветра, а таксама адаптацыя энергетыкі ва ўмовах змяншэння спажывання цеплавой энергіі ў халодны перыяд года; Для тэрыторыі Магілёўскай вобласці акрамя асноўных тэндэнцый змены клімату, характэрна высокая ветравая нагрузка на ЛЭП, для Віцебскай-моцныя ападкі. Планы адаптацыі да чаканых змен клімату ў 21 стагоддзі павінны быць ўзаемапагаднены як на галіновым узроўні, так і на рэгіянальным. Наталля Клявец начальнік аддзела вывучэння змен клімату службы метэаралагічнага і кліматычнага маніторынгу, фонду дадзеных Белгідрамета Артыкул апублікаваны ў часопісе "Родная прырода" за сакавік 2020 года

У бліжэйшыя дні на рацэ Бярэзіна ў г.Бабруйск узровень вады апусціцца ніжэй адзнакі, пры якой узнікаюць цяжкасці ў працы рачнога транспарту.

 На рацэ Днепр у г.Жлобін узровень вады дасягнуў адзнакі, пры якой узнікаюць цяжкасці ў працы рачнога транспарту.

У 2009 годзе Генеральная Асамблея ААН абвясціла 22 красавіка Міжнародным днем Маці-Зямлі.  Гэты дзень прызваны нам нагадаць аб калектыўнам абавязку, як адзначаецца ў Рыа-дэ-Жанейрскай дэкларацыі па навакольным асяроддзі і развіцці 1992 года, жыць і дзейнічаць у гармоніі з прыродай, з тым каб наша дзейнасць у эканамічнай, сацыяльнай і экалагічнай сферах не наносіла шкоду прыродзе і забяспечвала захаванне зямлі для будучых пакаленняў (www.un.org).  У гэтым годзе Дзень Маці-Зямлі падкрэслівае важнасць клопату пра здароўе нашай планеты (высновы, зробленыя спецыялістамі ААН). Змяненне клімату, разам з антрапагеннымі фактарамі, такімі як высечка лясоў, змены ў землекарыстанні, укараненне інтэнсіўных метадаў у сельскай гаспадарцы, жывёлагадоўлі і браканьерства, безумоўна, аказваюць негатыўны ўплыў на стан навакольнага асяроддзя, і ў тым ліку могуць павялічыць небяспеку перадачы інфекцыйных захворванняў ад жывёл да людзей, такіх як COVID-19. Па дадзеных ААН, 75% новых інфекцыйных захворванняў, якія ўзнікаюць у людзей кожныя 4 месяцы, маюць жывёльнае паходжанне.  Гэта паказвае цесную сувязь паміж здароўем чалавека, жывёл і навакольнага асяроддзя. Таму асабліва важна, каб кожны з нас разумеў, што "клопат аб Зямлі" - гэта важная частка жыцця кожнага чалавека, і ўносіў пасільны, а галоўнае, свядомы ўклад у агульную справу.  Міністэрства прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя Рэспублікі Беларусь (далей - Мінпрыроды) актыўна падтрымлівае палітыку рашэння экалагічных праблем у грамадстве.  Сумесна з падначаленымі арганізацыямі, у тым ліку Белгідраметам, Мінпрыроды вызначыла планы працы ў напрамку экалагічнай адукаванасці і ўсвядомленасці насельніцтва ў дачыненні да экалогіі і разумнага абыходжання з прыродай.  Распрацаваны комплекс мерапрыемстваў па супрацоўніцтве з Беларускай Праваслаўнай Царквой, прысвечаны экалагічным датам, у тым ліку на базе нядзельных школ (пасадка дрэў, конкурсы, сустрэчы і інш.), стварэнню і развіццю пешага экалагічнага маршруту «Дарогамі цішыні» па Валожынскім і Мінскім раёнах.  Мінпрыроды і яго структурныя падраздзяленні, падпарадкаваныя арганізацыі і абласныя камітэты аказваюць садзейнічанне рэалізацыі экалагічных ініцыятыў грамадскіх аб'яднанняў: ГА «БРСМ» ініцыiруе рэспубліканскі праект «Парк (алея, сквер) сямейных дрэў», экалагічны конкурс «Моладзь за чысціню гарадоў і вёсак", ГА "Беларускі Зялёны Крыж" - культурна-адукацыйны праект "На сваёй зямлі". Некалькі гадоў таму Белгідрамет далучыўся да экалагічнага праекта "Зялёныя школы", які залучае навучэнцаў устаноў адукацыі ў экалагічны маніторынг, у рашэнне экалагічных праблем і выхоўвае ў беларускіх дзяцей беражлівыя адносіны да навакольнага асяроддзя. Дзеці і падлеткі ў Беларусі ставяцца неабыякава да экалагічных праблем. У пачатку навучальнага года кампанія А1 пры падтрымцы Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь абвясціла сярод старшакласнікаў конкурс ідэй "Першыя". У рамках конкурсу было зададзена пытанне: «Што вакол нас можна было б змяніць да лепшага?" Беларускія школьнікі даслалі больш за сотню канкрэтных адказаў, сярод якіх былі цікавыя ідэі па экалагічнай тэматыцы. Напрыклад, дзесяцікласнік Канстанцін Муліца з гімназіі №1  горада Іўе з 11 гадоў захапляецца вэб-дызайнам і распрацоўкай сайтаў. Зараз уся яго ўвага засяроджана на новым праекце, які ён назваў Grassy. Школьнік хоча стварыць уласную сацыяльную сетку з ухілам у тэму экалогіі. На думку школьніка, адзін чалавек наўрадці здольны змяніць нешта глабальна. Значна больш эфектыўна будзе аб'яднаць усіх неабыякавых людзей, якія ўжо зараз задумваюцца аб будучыні планеты. Для гэтага старшакласнік і стварае воблачнае платформу для зносін і абмену інфармацыяй паміж вопытнымі і пачаткоўцамі эка-актывістамі. Канстанцін плануе зрабіць свой Grassy цэнтрам экалагічнага руху ў інтэрнэце. Вікторыя Сідарэнка з Гомеля (сярэдняя школа №44) займаецца важным школьным праектам - вырабам аднаразовага посуду з прыродных матэрыялаў ( https://rebenok.by/articles/stature/study/27675-10-idei-ot-belorusskikh-shkolnikov-.html ). Рэклама добра папулярызуе экалагічныя праблемы і заклікае іх вырашаць. Мінпрыроды Рэспублікі Беларусь плануе ў 2020 годзе супрацоўнічаць у гэтым кірунку з беларускімі вытворцамі адзення і прысмакаў: СААТ «Камунарка», СП ААТ «Спартак», ААТ «Світанак». Больш таго, усе мы, гуляючы па горадзе або спускаючыся ў метро, можам сустрэць білборды з такімі крыклівымі лозунгамі: Каб прыцягнуць грамадскасць да ўдзелу ў экалагічных кампаніях, аб'яўляюцца акцыі: "Уладкуем малую радзіму», «Гадзіна Зямлі», «Дзень без аўтамабіля», "Моладзь за чысціню гарадоў і вёсак". Былі праведзены суботнікі і ў 2019 годзе, у рамках акцыі "Добраўпарадкуем малую радзіму" і ў 2020 годзе, прысвечаныя 75-й гадавіне Перамогі савецкага народа ў Вялікай Айчыннай вайне, у якіх прымалі ўдзел супрацоўнікі і кіраўніцтва Белгідрамета і яго філіялаў. Суботнікі не толькі акцэнтуюць увагу на важных датах, але і прывучаюць нас сваімі рукамі наводзіць парадак на зямлі.          Кожны з нас павінен разумець, што "Если я сорву цветок, Если ты сорвешь цветок,  Если все: и ты и я, Если мы сорвем цветы,  Опустеют все поляны, И не будет красоты".

У сувязі з працягваючыміся на тэрыторыі Украіны пажарамі ў зоне адчужэння Чарнобыльскай АЭС Рэспубліканскі цэнтр па гідраметэаралогіі, кантролі радыеактыўнага забруджвання і маніторынгу навакольнага асяроддзя паведамляе. Радыяцыйная абстаноўка ў рэспубліцы знаходзіцца пад пастаянным кантролем. На 41 пункце назіранняў радыяцыйнага маніторынгу атмасфернага паветра штодзень вымяраецца магутнасць дозы гама-выпраменьвання (далей – МД) і праводзяцца назіранні за натуральнымі выпадзеннямі з атмасферы (25 пунктаў). Акрамя таго, на 10 пунктах назіранняў праводзяцца назіранні за радыеактыўнымі аэразолямі ў прыземным слоі атмасферы (штодня праводзіцца адбор проб з выкарыстаннем фільтравентыляцыйных установак). У пробах аэразоляў і выпадзенняў з атмасферы вызначаецца сумарная бэта-актыўнасць і ўтрыманне цэзія-137. У рэжыме on-line паступаюць дадзеныя магутнасці дозы гама-выпраменьвання ад аўтаматычных пунктаў вымярэння аўтаматызаванай сістэмы кантролю радыяцыйнай абстаноўкі, размешчаных у зоне ўплыву АЭС сумежных дзяржаў (22 пункты) і Беларускай АЭС (10 пунктаў). У перыяд з 4 красавіка 2020 года па цяперашні час радыяцыйная абстаноўка на тэрыторыі Брэсцкай і Гомельскай абласцей, як і ў цэлым па краіне, застаецца стабільнай, перавышэнняў радыяцыйных параметраў не зафіксавана. 4-17 красавіка на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь пераважаў заходні/паўночна-заходні перанос паветраных мас. Паводле звестак стацыянарных пунктаў назіранняў радыяцыйнага маніторынгу атмасфернага паветра і пунктаў вымярэння аўтаматызаванай сістэмы кантролю радыяцыйнай абстаноўкі, размешчанай у зоне ўплыву Чарнобыльскай АЭС і Ровенскай АЭС, перавышэнняў МД над шматгадовымі значэннямі не выяўлена. Узроўні МД, узроўні сумарнай бэта-актыўнасці і ўтрымання цэзія-137 у пробах атмасфернага паветра адпавядалі шматгадовым значэнням.  

На рацэ Сож у г.Гомель ўзровень вады апусціўся ніжэй адзнакі, пры якой узнікаюць цяжкасці ў працы рачнога транспарту.

  16 красавіка 2020 года ў краме праграм Huawei AppGallery была апублікавана мабільная праграма "Надвор'е ў кішэні". Праграма з'яўляецца ідэнтычнай раней апублікаванай праграме ў Google Play Market. Праграма ўяўляе карыстачу інфармацыю аб фактычным надвор'і, гідралагічнай, аграметэаралагічнай і радыяцыйна-экалагічнай абстаноўцы ў населеных пунктах Рэспублікі Беларусь. Гэта інфармацыя - вынік аўтаматызаванай апрацоўкі дадзеных вымярэнняў у пунктах дзяржаўнай сеткі назіранняў Белгідрамета. Перайсці і спампаваць мабільную праграму «Надвор'е ў кішэні» вы можаце па спасылцы або адсканаваўшы QR-код на малюнку ніжэй.   

У сувязі з узнікненнем 4 красавіка 2020 года на тэрыторыі Украіны пажару ў зоне адчужэння Чарнобыльскай АЭС Рэспубліканскі цэнтр па гідраметэаралогіі, кантролю радыеактыўнага забруджвання і маніторынгу навакольнага асяроддзя паведамляе. Радыяцыйная абстаноўка ў рэспубліцы знаходзіцца пад пастаянным кантролем. На 41 пункце назіранняў радыяцыйнага маніторынгу атмасфернага паветра штодзень вымяраецца магутнасць дозы гама-выпраменьвання (далей – МД) і праводзяцца назіранні за натуральнымі выпадзеннямі з атмасферы (25 пунктаў). Акрамя таго, на 10 пунктах назіранняў праводзяцца назіранні за радыеактыўнымі аэразолямі ў прыземным слоі атмасферы (штодзень праводзіцца адбор пробаў з выкарыстаннем фільтравентыляцыонных установак). У пробах аэразоляў і выпадзенняў з атмасферы вызначаецца сумарная бэта-актыўнасць і ўтрыманне цэзія-137. У рэжыме on-line паступаюць дадзеныя магутнасці дозы гама-выпраменьвання ад аўтаматычных пунктаў вымярэння аўтаматызаванай сістэмы кантролю радыяцыйнай абстаноўкі, размешчаных у зоне ўплыву АЭС сумежных дзяржаў (22 пункты) і Беларускай АЭС (10 пунктаў). У перыяд з 4 красавіка 2020 года па цяперашні час радыяцыйная абстаноўка на тэрыторыі Брэсцкай і Гомельскай абласцей, як і ў цэлым па краіне, застаецца стабільнай, перавышэнняў радыяцыйных параметраў не зафіксавана. 4-12 красавіка на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь пераважаў заходні/паўночна - заходні перанос паветраных мас, 13 красавіка - паўднёвы. Паводле звестак стацыянарных пунктаў назіранняў радыяцыйнага маніторынгу атмасфернага паветра і пунктаў вымярэння аўтаматызаванай сістэмы кантролю радыяцыйнай абстаноўкі, размешчанай у зоне ўплыву Чарнобыльскай АЭС і Ровенскай АЭС, перавышэнняў МД над шматгадовымі значэннямі не выяўлена. Узроўні МД, узроўні сумарнай бэта-актыўнасці і ўтрымання цэзія-137 у пробах атмасфернага паветра адпавядалі шматгадовым значэнням.    

Наяўнасць паху гары ў паветры г.Мінск хутчэй за ўсё звязана з пераносам дымоў пажараў у экасістэмах Мінскага раёна. Па дадзеных Міністэрства па надзвычайных сітуацыях Рэспублікі Беларусь (https://mchs.gov.by/operativnaya-informatsiya/karta-neblagopriyatnykh-yavleniy) у Мінскім раёне за папярэднія суткі зарэгістравана 11 ачагоў узгарання травы і кустоў. Па выніках назіранняў на аўтаматычных станцыях бесперапыннага вымярэння ўтрымання прыярытэтных забруджвальных рэчываў у атмасферным паветры, размешчаных у г.Мінск, 12 красавіка ў першай палове дня 13 красавіка выпадкаў перавышэння нарматываў якасці па забруджвальных рэчываў у атмасферным паветры не зафіксавана. Максімальная разавая канцэнтрацыя (перыяд асераднення 20 хвілін) азоту дыяксіду ў раёне вул.Герояў 120 Дывізіі складала 0,4 ГДК. Утрыманне ў паветры вугляроду аксіду, аксіду азоту, дыяксіду серы і бензолу ва ўсіх раёнах горада было істотна ніжэй нарматываў якасці. Сярэднясутачныя канцэнтрацыі цвёрдых часціц фракцыі памерам да 10 мікрон у раёнах пр.Незалежнасці і вул.Каржанеўскага складалі 0,5 ГДК, цвёрдых часціц фракцыі памерам да 2,5 мікрон у раёне Герояў 120 Дывізіі - 0,7 ГДК. Паводле прагнозу, 14 красавіка ў Беларусі і ў сталічным рэгіёне чакаецца змяненне характару надвор'я, з праходжаннем атмасфернага фронту, пройдуць ападкі, і панізіцца тэмпература паветра. У сувязі з гэтым прагназуецца паляпшэнне экалагічнай абстаноўкі.