Сакавік 2020 года быў цёплым, сярэдняя тэмпература паветра за месяц склала +3,6°С, што вышэй за кліматычную норму на 3,4°С. Так цёпла ў сакавіку на тэрыторыі краіны бывае прыкладна адзін раз у 10-15 гадоў. Ападкі ў Беларусі на працягу месяца выпадалі нераўнамерна, у сярэднім за сакавік выпала 33,5 мм ападкаў, што склала 86% кліматычнай нормы. У першай дэкадзе сакавіка, у выніку выпадзення ападкаў, на рэках назіраўся рост узроўняў вады з сутачнай інтэнсіўнасцю ў асноўным 1-13 см, на рэках басейнаў Заходняй Дзвіны і Дняпра да 39 см. На Віліі ў в.Сцешыцы і прытоку Прыпяці канале Бычок у в.Азяраны ўзроўні вады перавышалі адзнакі вады выхаду на пойму. У другой дэкадзе сакавіка на рэках пераважаў рост узроўняў вады, у выніку чаго на прытоку Заходняга Буга рацэ Нараў у в.Нямержа ўзровень вады перавысіў адзнаку выхаду вады на пойму. Паступова інтэнсіўнасць росту памяншалася, і да канца дэкады на большасці рэк краіны адзначаўся роўны ход узроўняў вады і іх спад. Узроўні вады апусціліся ніжэй адзнак выхаду вады на пойму на Віліі ў в.Сцешыцы, прытоку Заходняга Буга рацэ Нараў у в.Нямержа і прытоку Прыпяці канале Бычок у в.Азяраны. На Заходняй Дзвіне, Нёмане, Віліі, Заходнім Бугу і Бярэзіне сфармаваліся максімальныя ўзроўні вады вясновай паводкі, іх значэнні апынуліся ніжэй сярэдніх шматгадовых. На большым працягу Нёмана і ў ніжнім цячэнні Бярэзіны назіраліся самыя нізкія значэнні максімальных узроўняў вады вясновай паводкі за ўвесь перыяд назіранняў. На Дняпры, Сожы і Прыпяці працягвалася фарміраванне максімумаў вясновай паводкі. У трэцяй дэкадзе сакавіка на большасці рэк адзначаўся спад узроўняў вады. На Нёмане ў г.Гродна, Сожы каля г.Крычаў і г.Слаўгарад узроўні вады апусціліся ніжэй адзнак лімітуючых суднаходства. Да канца сакавіка на Дняпры, Сожы і Прыпяці сфармаваліся максімальныя ўзроўні вады вясновай паводкі. На большым працягу Дняпра іх значэнні апынуліся ніжэй сярэдніх шматгадовых максімумаў. На Сожы і Прыпяці назіраліся самыя нізкія значэнні максімальных узроўняў вады вясновай паводкі за шматгадовы перыяд назіранняў. Да канца месяца воднасць Заходняй Дзвіны была больш звычайнай для гэтага часу года на 90-100%, Дняпра на 30-70%, Бярэзіны на 20%. Воднасць Віліі, Нёмана, Заходняга Буга і Сожа – менш за норму на 10-40%, а Прыпяці на 50-60%.

24 сакавіка прэс-канферэнцыя "Год малой Радзімы. Аб экалагічнай кампаніі «Зробім малую Радзіму» і азеляненні краіны». У мерапрыемстве, якое пройдзе 24 сакавіка ў 11.00 у прэс-цэнтры Дома прэсы, прымуць удзел: * Кананчук Таццяна Пятроўна - начальнік галоўнага ўпраўлення экалагічнай палітыкі, міжнароднага супрацоўніцтва і навукі Міністэрства прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя Рэспублікі Беларусь; * Свідзінскі Мікалай Іванавіч - начальнік упраўлення біялагічнай і ландшафтнай разнастайнасці Міністэрства прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя Рэспублікі Беларусь. У 2020 годзе кампанія "Зробім малую Радзіму" прысвечана 75-годдзю Вялікай Перамогі. Нашы бацькі і дзяды перадалі нам у спадчыну чыстыя азёры, паўнаводныя рэкі, здаровыя лясы і дубровы, мы проста абавязаны захаваць прыроду і навакольнае асяроддзе для будучых пакаленняў. Запрашаем прыняць удзел і даведацца, якім спосабам кожны можа ўнесці свой уклад у захаванне прыродных рэсурсаў Беларусі! А таксама: вынікі азелянення ў краіне ў 2019 годзе і планы на 2020 год. У 2020 годзе ва ўсіх рэгіёнах краіны эколагамі будзе арганізаваны збор прапаноў па месцах пасадак дрэў, месцах уладкавання крыніц, экатроп і іншых экалагічных ініцыятыў. Усе ініцыятывы будуць рэалізаваны з удзелам грамадзян, валанцёраў, грамадскіх аб'яднанняў, устаноў адукацыі. Акрэдытацыя па тэл.: 287-18-46, 287-18-34, 8(029) 149-54-96

20 сакавіка 2020 года ў Нацыянальным Прэс-цэнтры Рэспублікі Беларусь прайшла прэс-канферэнцыя на тэму «Удасканаленне гідраметэаралагічнай службы Рэспублікі Беларусь. Развіццё сістэмы назіранняў і апрацоўкі даных для своечасовага прадухілення гідраметэаралагічных пагроз", прымеркаваная да Дня работнікаў гідраметэаралагічнай службы Рэспублікі Беларусь. У прэс-канферэнцыі прынялі ўдзел намеснік начальніка Белгідрамета Кузьміч Святлана Андрэеўна і начальнік службы метэаралагічных прагнозаў Бяганскі Аляксандр Віктаравіч. Відэа ўзята з Youtube-канала Нацыянальнага прэс-цэнтра Рэспублікі Беларусь

Сусветны дзень водных рэсурсаў праводзіцца штогод 22 сакавіка з мэтай засяродзіць увагу на важнасці доступу да прэснай вады, а таксама прапагандаваць метады ўстойлівага выкарыстання прэснай вады. Ідэя святкавання Сусветнага дня водных рэсурсаў была вылучана ў 1992 годзе на Канферэнцыі ААН па навакольным асяроддзі і развіцці ў Рыа-дэ-Жанейра. Кожны год прадстаўнікамі ААН выбіраецца пэўная тэма дня. Тэма Сусветнага дня водных рэсурсаў 2020 года прысвечана непарыўнай сувязі пытанняў вады і водазабеспячэння з праблемамі змены клімату. Граматнае выкарыстанне вады дапаможа ў барацьбе з паводкамі, засухай, павялічыць доступ да вады для большай колькасці людзей, знізіць узровень забруджвання вады, скароціць аб'ёмы парніковых газаў, а таксама дапаможа змагацца са змяненнем клімату. За апошняе дзесяцігоддзе паводкі, ураганы, хвалі цяпла, засухі і іншыя з'явы надвор'я сталі прычынай больш за 90% буйных стыхійных бедстваў. Чакаецца, што ў сувязі са змяненнем клімату іх частата і інтэнсіўнасць ўзрасце. У Пятым ацэначным дакладзе Міжурадавай групы экспертаў па змене клімату даецца ацэнка гідралагічных наступстваў змены клімату: * Рызыкі змены клімату, звязаныя з прэснай вадой, значна ўзрастаюць з павелічэннем канцэнтрацыі парніковых газаў. Паводле ацэнак даследаванняў у галіне мадэлявання, з надыходам чарговага этапу глабальнага пацяплення прыкладна 7 % сусветнага насельніцтва, паводле прагнозаў, будуць пазбаўлены па меншай меры 20 % аднаўляльных крыніц вады. * У бліжэйшыя дзесяцігоддзі змяненне клімату, верагодна, прывядзе да павелічэння частоты метэаралагічных засух (памяншэння колькасці ападкаў) і сельскагаспадарчых засух (памяншэння вільготнасці глебы) у многіх рэгіёнах, якія сёння з'яўляюцца засушлівымі. Як следства, у гэтых рэгіёнах, хутчэй за ўсё, пачасцяцца кароткачасовыя або хутка развіваючыюся гідралагічныя засухі (паменшыцца аб'ём паверхневых і падземных вод). * Змена клімату негатыўна ўплывае на прэснаводныя экасістэмы, адбіваючыся на русловом сцёку і якасці вады, а таксама ствараючы рызыкі для пітной вады. Крыніцамі гэтых рызык з'яўляюцца павышэнне тэмпературы, павелічэнне наносаў, рост канцэнтрацыі біягенных і забруджвальных рэчываў у выніку моцных дажджоў, скарачэнне тэмпаў развядзення забруджвальнікаў падчас засухі і парушэнне працы ачышчальных збудаванняў падчас паводак. • У рэгіёнах, дзе выпадае снег, пад уплывам клімату змянілася сезоннасць сцёку. За апошнія дзесяцігоддзі пацяпленне прывяло да скарачэння максімальнай вышыні вясновага снежнага покрыва і паскарэння яго раставання. Сталі назірацца менш маштабныя паводкі, выкліканыя раставаннем снегу, а таксама выпадкі павелічэння сцёку зімой і памяншэння межэннага сцёку летам. У Рэспубліцы Беларусь праблема водных рэсурсаў ва ўмовах змянення клімату вырашаецца на ўрадавым узроўні. Міністэрствам прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя Рэспублікі Беларусь была распрацавана Стратэгія кіравання воднымі рэсурсамі ва ўмовах змянення клімату на перыяд да 2030 года (далей-Стратэгія). Галоўнай стратэгічнай мэтай з'яўляецца дасягненне доўгатэрміновай воднай бяспекі краіны для яе цяперашняга і будучых пакаленняў. Адным з важных момантаў, вызначаных дадзенай Стратэгіяй, з'яўляецца забеспячэнне насельніцтва дакладнай і рэгулярнай інфармацыяй аб якасці паверхневых і падземных вод, крыніцах іх забруджвання, праводзяцца планаваныя  мерапрыемства па ліквідацыі крыніц забруджвання водных аб'ектаў. Маніторынгам паверхневых вод займаюцца дзяржаўная ўстанова "Рэспубліканскі цэнтр па гідраметэаралогіі, кантролю радыеактыўнага забруджвання і маніторынгу навакольнага асяроддзя і Дзяржаўная ўстанова «Рэспубліканскі цэнтр аналітычнага кантролю ў галіне аховы навакольнага асяроддзя». У 2019 годзе маніторынг паверхневых вод на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь праводзіўся ў 225 пунктах назіранняў. Па дадзеных назіранняў 2019 года найбольш забруджанымі павярхоўнымі воднымі аб'ектамі з'яўляюцца рэкі: Свіслач н.п.Каралішчавічы, Лошыца ў межах г.Мінск, Пліса ў раёне г.Жодзіна (басейн р.Днепр); Мухавец у раёне г.Кобрын, Заходні Буг у н.п.Рэчыца, н.п.Навасёлкі і ў н.п.Тамашоўка, Лясная Правая ў н.п.Камянюкі, р.Рудаўка (басейн р.Заходні Буг); Ясельда ніжэй і вышэй г. Бярозы, Морач у н.п.Яськавічы, р.Льва, р.Гарынь (басейн р.Прыпяць); Уша ніжэй г.Маладзечна (басейн р.Нёман), гэтак жа воз.Белае і вдхр.Белавежская пушча. Вынікі маніторынгу за 2019 год і аналіз шматгадовых шэрагаў гідрахімічных звестак сведчаць аб тым, што паверхневыя воды ў рэспубліцы схільныя як антрапагеннаму ўплыву (залішнія канцэнтрацыі біягенных элементаў часцей за іншых фіксаваліся ў водных аб'ектах Рэспублікі Беларусь, радзей – арганічных рэчываў), так і прыроднаму (павышаны тэмпературны рэжым і недахоп ападкаў прыводзілі да дэфіцыту растворанага кіслароду, павелічэння ўтрымання біягенных у перыяд летняй межэні і арганічных рэчываў у перыяд паводкі).  

Прэсная вада-залог жыцця. У сярэднім без вады чалавек не можа пражыць даўжэй трох дзён. Вада неабходна для вытворчасці прадуктаў харчавання, практычна ўсіх тавараў і паслуг, а таксама яна важна для навакольнага асяроддзя. У цяперашні час свет сутыкаецца з усё больш сур'ёзнымі праблемамі, выкліканымі водным стрэсам, паводкамі і засухамі, а таксама адсутнасцю доступу да чыстай вады. Неабходна тэрмінова ўдасканаліць прагназаванне, маніторынг і кіраванне воднымі рэсурсамі, а таксама вырашыць праблему лішку, недахопу або празмернага забруджвання вады. У 2020 годзе Сусветны метэаралагічны дзень і Сусветны дзень водных рэсурсаў прысвечаны адной і той жа тэме:"Клімат і вада". Асноўная ўвага надаецца скаардынаваным і комплексным кіраванні кліматам і воднымі рэсурсамі, паколькі клімат і вада непарыўна звязаны адзін з адным. І тое, і другое ляжыць у аснове глабальных мэтаў у галіне ўстойлівага развіцця, змены клімату і зніжэння рызыкі бедстваў. Вада-адзін з самых каштоўных таварна-сыравінных рэсурсаў XXI стагоддзя. Нацыянальныя метэаралагічныя і гідралагічныя службы будуць гуляць ключавую ролю ў ажыццяўленні прызыву «Беражом кожную кроплю, паколькі кожная кропля на рахунку».  

 Сусветны метэаралагічны дзень праводзіцца штогод 23 сакавіка ў азнаменаванне даты ўступлення ў сілу ў 1950 годзе Канвенцыі аб заснаванні Сусветнай метэаралагічнай арганізацыі. Ён дэманструе істотны ўклад нацыянальных метэаралагічных і гідралагічных служб у забеспячэнне бяспекі і дабрабыту грамадства і адзначаецца мерапрыемствамі па ўсім свеце. Тэмы, абраныя для сусветнага метэаралагічнага дня, адлюстроўваюць актуальныя пытанні надвор'я, клімату або водных рэсурсаў. У гэтым годзе Сусветны метэаралагічны дзень і Сусветны дзень водных рэсурсаў падзяляюць агульную тэму "клімат і вада". Асноўная ўвага надаецца больш скаардынаваным і ўстойліваму кіраванню кліматам і воднымі рэсурсамі, паколькі яны непарыўна звязаны паміж сабой. І тое, і другое ляжыць у аснове глабальных мэтаў устойлівага развіцця, змены клімату і памяншэння небяспекі бедстваў. 23 сакавіка 2020 года СМА і ААН-водныя рэсурсы сумесна адзначаць Сусветны метэаралагічны дзень і Сусветны дзень водных рэсурсаў, якія афіцыйна адзначаюцца 22 сакавіка, на мерапрыемстве ў штаб - кватэры СМА ў Жэневе, Швейцарыя. Сёлета тэма Сусветнага метэаралагічнага дня - "Клімат і вада". https://worldmetday.wmo.int/en

11 сакавіка 2020 года з мэтай абмеркавання пытанняў рэалізацыі сумеснага праекта па распрацоўцы сістэмы гідралагічнага прагназавання воднага сцёку рэк басейна Прыпяці дзяржаўная ўстанова "Рэспубліканскі цэнтр па гідраметэаралогіі, кантролі радыеактыўнага забруджвання і маніторынгу навакольнага асяроддзя" (далей - Белгідрамет) наведаў дырэктар Украінскага гідраметэаралагічнага інстытута Асадчы Уладзімір Іванавіч.     З боку Белгідрамета ў сустрэчы прынялі ўдзел: Кузьміч Святлана Андрэеўна - намеснік начальніка; Журавовіч Людміла Мікалаеўна - начальнік службы гідралогіі і аграметэаралогіі; Зубчонак Алена Яўгеньеўна – начальнік аддзела гідралагічных прагнозаў службы гідралогіі і аграметэаролагі. У ходзе сустрэчы былі разгледжаны пытанні: - прыцягненне сістэмы прагназавання метэаралагічных параметраў, уключаючы прагноз атмасферных ападкаў на базе мезамаштабнай лікавай мадэлі прагнозу надвор'я WRF-ARV v. 3 (зша), да распрацоўкі сістэмы гідралагічнага прагназавання воднага сцёку рэк басейна Прыпяці; - прыцягненне сістэмы прагназавання гідраграфа воднага сцёку на базе мадэлючага комплексу SWAT (зша) да распрацоўкі сістэмы гідралагічнага прагназавання воднага сцёку рэк басейна Прыпяці.     

 6 сакавіка, напярэдадні выдатнага вясновага свята, у Белгідрамеце адбылася акцыя, прысвечаная Дню жанчын. Жанчын Белгідрамета сустракалі на прахадной з кветкамі і музычнымі падарункамі. Для многіх з іх уручэнне кветак пад рамантычнае музычнае суправаджэнне ў фае на прахадной стала прыемным сюрпрызам. Цёплыя словы віншавання з надыходзячым святам адрасавала ўсім жанчынам старшыня першаснай прафсаюзнай арганізацыі дзяржаўнай установы "Рэспубліканскі цэнтр па гідраметэаралогіі, кантролю радыеактыўнага забруджвання і маніторынгу навакольнага асяроддзя" Наталля Аляхновіч. Да яе далучыліся абаяльныя і таленавітыя мужчыны-калегі, якія стваралі святочны настрой, уручалі кветкі чароўным жанчынам, не адпускаючы без увагі і кампліментаў ні адну з калег. А жанчыны ў адказ дарылі свае ўсмешкі. Мілыя жанчыны! Прафсаюзны камітэт і ўся мужчынская моцная палова Белгідрамета ад усяго сэрца віншуюць вас з самым яркім і прыгожым вясновым святам - Днём жанчын! Найлепшыя пажаданні душэўнага спакою, цяпла і выдатнага святочнага настрою! Будзьце заўсёды яркімі, пазітыўнымі і заўсёды квітнеючымі!    

Люты 2020 года быў вельмі цёплым з сярэдняй тэмпературай паветра +1,6°С, што вышэй за кліматычную норму на 5,9°С. Такі цёплы люты адзначаецца другі раз за пасляваенны перыяд. Самым цёплым быў люты 1990 года з сярэдняй тэмпературай +2,6°С. Станоўчая анамалія тэмпературы паветра распаўсюдзілася паўсюдна. Усе тры дэкады лютага ў Беларусі былі вельмі цёплымі: першая дэкада была вышэй за кліматычную норму на 4,8°С, другая - на 7,3°С, трэцяя - на 5,7°С. У лютым колькасць ападкаў у сярэднім па Беларусі склала 39,6 мм або 113% кліматычнай нормы. Найбольшая колькасць ападкаў выпала ў Віцебскай вобласці - у сярэднім па вобласці 47,0 мм (118 % кліматычнай нормы), найменшая ў Гомельскай вобласці - у сярэднім па вобласці 35,1 мм (103% кліматычнай нормы). У пачатку лютага ледзяныя ўтварэнні ў выглядзе заберагаў і шугахода адзначаліся амаль паўсюдна на рэках басейнаў Заходняй Дзвіны, Дняпра, Бярэзіны, Сожа і Прыпяці, Віліі ў г.Вілейка, прытоку Заходняга Буга рацэ Нараў у в.Нямержа, а таксама на вадасховішчах Вілейскае і Чыгірынскае, на вадасховішчах Заслаўскае, Салігорскае, Чырвоная Слабада і Чырвоным утварылася тонкае ледзяное покрыва. У пачатку другой дэкады, у сувязі з станоўчымі тэмпературамі паветра, адбываліся працэсы разбурэння ледзяных утварэнняў. Да канца трэцяй дэкады ледзяныя ўтварэнні на водных аб'ектах краіны цалкам разбурыліся. У лютым воднасць Заходняй Дзвіны, Віліі, Дняпра і Бярэзіны апынулася больш звычайнай для гэтага часу года, воднасць Нёмана і Сожа блізка да нормы, а воднасць Заходняга Буга і Прыпяці менш за норму. На працягу месяца на рэках краіны назіраліся ваганні ўзроўняў вады з тэндэнцыяй да іх павышэння. На Віліі ў в.Сцешыцы і прытоку Прыпяці канале Бычок вада знаходзілася на пойме.    

Сакавік -пераходны месяц ад зімы да вясны. Пачаткам кліматычнай вясны лічыцца пераход сярэдняй сутачнай тэмпературы паветра праз 0°С у бок павышэння, які адбываецца ў паўднёва-заходняй частцы Беларусі ў сярэднім 9-15 сакавіка, у цэнтральнай частцы рэспублікі - 16-20 сакавіка, на паўночным усходзе краіны-21-23 сакавіка. Аднак у сезоне 2019-2020 гадоў устойлівага пераходу сярэднясутачнай тэмпературы да адмоўных значэнняў не адбылося, гэта значыць, што на працягу зімовага сезону адзначаліся тэмпературы характэрныя для вясны. Сярэдняя месячная тэмпература паветра ў сакавіку (кліматычная норма) змяняецца ад -1,4°С на паўночным усходзе да +2,2°С на паўднёвым захадзе рэспублікі, і яе значэнні на 4-5°С вышэй, чым у лютым. У залежнасці ад характару атмасферных працэсаў тэмпература можа значна адрознівацца ад сярэдніх шматгадовых значэнняў. Так, цяплей, чым звычайна на 3-4°С было ў сакавіку 1989, 1990, 2002, 2014, 2015, 2017 гадоў. Выключна цёплым з сярэднямесячнай тэмпературай на +5°С вышэй за кліматычную норму выдаўся сакавік 2007 года, тэмпература сакавіка 2014 года апынулася толькі на 0,1°С ніжэй тэмпературы сакавіка 2007 года. Халадней звычайнага было ў сакавіку 1963, 1964, 1969 і 1987 гадоў, калі сярэднямесячная тэмпература на 6-7°С апынулася ніжэй за кліматычную норму. Самы халодны сакавік адзначаўся ў 1952 годзе, калі сярэдняя месячная тэмпература паветра была на 9,2°С ніжэй сярэдніх шматгадовых значэнняў. Пераважная дзённая тэмпература паветра ў сакавіку змяняецца ад +2,3°С на ўсходзе да +6,3°С на паўднёвым захадзе. Абсалютны максімум тэмпературы (+23,1°С) зафіксаваны ў Лельчыцах 19 сакавіка ў 1990 годзе. Тэмпература паветра ўначы ў сярэднім знаходзіцца ў межах ад -1,2°С на паўднёвым захадзе да -5°С на поўначы і паўночным усходзе, абсалютны мінімум тэмпературы паветра (-38°С) адзначаны ў Жлобіне 8 сакавіка 1964 года.  У сярэднім за месяц выпадае ад 31 мм да 51 мм ападкаў (кліматычная норма). Ад года да года колькасць ападкаў можа вагацца ад 1-11 мм да 66-189 мм. У сакавіку ў сярэднім бывае 13-20 дзён з ападкамі.  У сакавіку, як правіла, руйнуецца ўстойлівы снежны полаг. Гэта адбываецца ў паўднёва – заходняй частцы рэспублікі звычайна ў першай дэкадзе сакавіка, у цэнтральнай частцы - у другой дэкадзе, на поўначы і паўночным усходзе краіны сярэдняя дата разбурэння снежнага покрыва прыпадае на трэцюю дэкаду месяца. За перыяд з 2000 года ўстойлівы снежны полаг адсутнічаў у сакавіку 2002, 2008, 2014, 2015 гадоў.  У сакавіку ў сярэднім адзначаецца 4-7 дзён з туманамі, у асобныя гады – 9-16 дзён, 1-2 дня з галалёдам, 1-3 дня з шэранню і 2-5 дзён з завеямі. У асобныя гады ў сакавіку бывае 1-3 дня з навальніцамі. Сярэдняя месячная тэмпература паветра чакаецца на 1-3°С вышэй за кліматычную норму (кліматычная норма -1, +2°С). Гэта значыць, сакавік чакаецца цяплей, чым звычайна, асабліва за кошт вельмі высокіх тэмператур у пачатку месяца, у другой палове сакавіка тэмпературны фон прагназуецца блізкім да сваіх звычайных значэнняў для гэтага перыяду часу. Месячная колькасць ападкаў на большай частцы тэрыторыі краіны мяркуецца ў межах сярэдніх шматгадовых значэнняў, але па тэрыторыі краіны ападкі будуць размяркоўвацца нераўнамерна (кліматычная норма 31-51 мм). Заўвага: прагнозы надвор'я на месяц распрацоўваюцца з выкарыстаннем статыстычных метадаў, носяць імавернасны характар і ўдакладняюцца прагнозамі надвор'я на тыдзень, на 2-3 сутак і на суткі.