Міністэрства прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя Рэспублікі Беларусь Дзяржаўная ўстанова "Рэспубліканскі цэнтр па гідраметэаралогіі, кантролю радыеактыўнага забруджвання і маніторынгу навакольнага асяроддзя" БЕЛГIДРAМЕТ
Галоўная / Інфармацыя / Iнфармацыя кліматолага
03.03.2022

Кліматычная характарыстыка зімы 2021-2022

Сярэдняя тэмпература паветра зімовага сезону 2021/2022 гадоў склала -1,8°С, што на 1,6ºС вышэй за кліматычную норму. Мінулы зімовы сезон заняў 11 месца ў ранжыраваным шэрагу назіранняў ад самага цёплага да самага халоднага сезона, пачынаючы з 1881 года.
Адхіленне сярэдняй месячнай тэмпературы паветра зімовага сезону ад кліматычнай нормы (-3,4ºС) па Рэспубліцы Беларусь

Па большай частцы тэрыторыі краіны станоўчая анамалія сезоннай тэмпературы паветра дасягала 1,5ºС і больш. Найменшыя станоўчыя адхіленні адзначаны па поўначы (1,0ºС і менш).
Адхіленне (°С) сярэдняй тэмпературы паветра зімовага сезону ад кліматычнай нормы па тэрыторыі Беларусі

Найбольшыя станоўчыя адхіленні тэмпературы паветра ад кліматычнай нормы былі адзначаны на тэрыторыі Брэсцкай і Гомельскай абласцей (у сярэднім па кожнай вобласці +1,9ºС), найменшыя – на тэрыторыі Віцебскай вобласці (у сярэднім па вобласці +1,2°С). Тэмпературны рэжым зімовага сезону быў неаднародным: сярэдняя тэмпература снежня была ніжэй за норму на 1,0°С. Студзень і люты былі цёплымі са станоўчай анамаліяй раўнай 2,0 і 3,8°С адпаведна.
Сярэдняя тэмпература паветра і кліматычная норма па месяцах зімовага сезона 2021/2022 гадоў па Рэспубліцы Беларусь

Сярэдняя па Беларусі тэмпература паветра за першы зімовы месяц склала           -3,5°С, што ніжэй за кліматычную норму на 1,0°С. Максімальная тэмпература паветра за месяц адзначана на станцыі Высокае 31 снежня і склала +9,5°С. Мінімальнае значэнне тэмпературы (-23,5°С) адзначана на станцыі Езярышча 8 снежня.
Пачатак кліматычнай зімы (пераход сярэднясутачнай тэмпературы паветра праз 0°С у бок паніжэння) ажыццявіўся ў асноўным у трэцяй дэкадзе лістапада-першай дэкадзе снежня, а па крайнім паўднёвым захадзе – у канцы другой дэкады снежня.
Сярэдняя па Беларусі тэмпература паветра за студзень 2022 года склала -2,1°С, што вышэй за кліматычную норму на 2,0°С. Першы месяц 2022 года заняў 17 месца ў ранжыраваным шэрагу назірання ад самага цёплага да самага халоднага, пачынаючы з 1881 года. Максімальнага значэння (+9,9°С) тэмпература паветра дасягнула 1 студзеня на станцыі Высокае. Мінімальная тэмпература паветра адзначана на станцыі Касцюковічы 13 студзеня і склала -23,8°С, дасягнуўшы абсалютнага мінімуму для сезона.
Сярэдняя па Беларусі тэмпература паветра за люты 2022 года склала 0,3°С, што вышэй за кліматычную норму на 3,8°С. Другі месяц 2022 года заняў 8 месца ў ранжыраваным шэрагу назірання ад самага цёплага да самага халоднага, пачынаючы з 1945 года. Максімальнага значэння (+10,3°С) тэмпература паветра дасягнула 16 лютага на станцыі Высокае, дадзенае значэнне тэмпературы з'яўляецца максімальным для мінулага сезону. Мінімальная тэмпература паветра адзначана на станцыі Езярышча 4 лютага і склала -21,7°С.
Устойлівы пераход сярэднясутачнай тэмпературы паветра праз 0°С у бок павышэння (заканчэнне кліматычнай зімы) адбыўся на большай частцы тэрыторыі ў першай-другой дэкадах лютага на 3-4 тыдні раней, чым звычайна. Па паўднёвым захадзе краіны – у канцы студзеня – практычна на месяц раней сярэдніх шматгадовых тэрмінаў.
За зіму ў сярэднім па краіне выпала 150 мм ападкаў, што складае 122% кліматычнай нормы за сезон. Празмернасць ападкаў адзначалася па большай частцы тэрыторыі краіны, дасягнуўшы максімуму ў раёне Навагрудскага ўзвышша – 260 мм або 171% сезоннай нормы.
Адхіленне (%) месячнай сумы ападкаў за зімовы сезон ад кліматычнай нормы па тэрыторыі Беларусі

У абласным разрэзе найбольшая колькасць ападкаў адзначана на тэрыторыі Гродзенскай і Магілёўскай абласцей (160 і 158 мм адпаведна або 125 і 136% нормы зімовага сезону). Найменшае – у Брэсцкай вобласці – 125 мм або 111% нормы.
Колькасць ападкаў за зіму 2021/2022 гадоў і кліматычная норма па абласцях і тэрыторыі Беларусі

На працягу зімы на тэрыторыі Беларусі ападкі выпадалі нераўнамерна – нязначны недабор ападкаў назіраўся ў снежні (95% нормы), залішняе ўвільгатненне-у студзені (169% нормы). У лютым сума ападкаў за месяц была блізка да нормы (104% нормы).
Колькасць ападкаў і кліматычная норма па месяцах зімы 2021/2022 года

Узімку ападкі выпадалі пераважна ў выглядзе снегу, мокрага снегу і дажджу. У снежні снежнае покрыва неаднаразова ўсталёўвалася на непрацяглы час і разбуралася. У студзені ў першай палове месяца снежнае покрыва па большай частцы тэрыторыі Беларусі гэтак жа неаднаразова ўтваралася і разбуралася, у другой палове па большай частцы краіны заляганне снежнага покрыва насіла ўстойлівы характар. У першай і другой дэкадах лютага па большай частцы тэрыторыі краіны, за выключэннем заходніх і паўднёвых раёнаў, захоўваўся снежны полаг. У трэцяй дэкадзе снежнае покрыва захоўвалася па большай частцы Віцебскай, Мінскай і Магілёўскай абласцей і на асобных станцыях Гродзенскай вобласці, на астатняй тэрыторыі – адсутнічала. Вышыня снежнага покрыва на апошні дзень сезона знаходзілася ў межах ад 0,1 см (Докшыцы, Ашмяны, Барысаў, Магілёў) да 25 см (Мсціслаў). Па захадзе, паўднёва-захадзе і поўдні краіны снежны полаг адсутнічаў. У асобныя суткі зімы назіраліся туманы, завеі, галалёд і галалёдзіца, наліпанне мокрага снегу, месцамі адзначаліся навальніцы.
На працягу зімовага сезону часам адзначалася ўзмацненне хуткасці ветру парывамі да 15 м/с і больш. 14-18 студзеня і ў другой палове лютага максімальная хуткасць ветру на асобных пунктах назірання дасягала крытэра небяспечнай з'явы. Максімальная хуткасць ветру за сезон зарэгістравана 14 студзеня на станцыі Палеская і склала 32 м / с.

Спецыялізаваныя сайты і сайты Філіялаў