Міністэрства прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя Рэспублікі Беларусь Дзяржаўная ўстанова "Рэспубліканскі цэнтр па гідраметэаралогіі, кантролю радыеактыўнага забруджвання і маніторынгу навакольнага асяроддзя" БЕЛГIДРAМЕТ
Галоўная / Інфармацыя / Iнфармацыя кліматолага
06.09.2022

Кліматычная характарыстыка лета 2022 года

Сярэдняя па краіне тэмпература паветра за летні сезон 2022 года склала +19,4°С, што на 1,4°C вышэй за кліматычную норму. Лета 2022 года заняла 3-е месца ў ранжыраваным шэрагу назіранняў ад самага цёплага да самага халоднага сезона, пачынаючы з 1881 года. Станоўчая анамалія распаўсюдзілася па ўсёй тэрыторыі краіны, дасягнуўшы найбольшых значэнняў у Магілёўскай вобласці (1,6°С).

Адхіленне сярэдняй тэмпературы паветра за летні сезон
ад кліматычнай нормы па тэрыторыі Беларусі за перыяд 1991-2020 гг.

Па большай частцы тэрыторыі краіны станоўчая анамалія сезоннай тэмпературы паветра знаходзілася ў межах 1,0-2,5ºС.

Адхіленне (°С) сярэдняй тэмпературы паветра летняга сезону
ад кліматычнай нормы па тэрыторыі Беларусі

За мінулае лета адзначана ад 31 да 61 гарачых дзён (з тэмпературай +25°С і вышэй) пры норме 29-59 дзён і ад 2 да 26 вельмі гарачых дзён (з тэмпературай +30°С і вышэй) пры норме 1-13 дзён.
Максімальная тэмпература паветра летняга сезону (+34,3°C) адзначана 28 чэрвеня на станцыі Лельчыцы. Мінімальная тэмпература паветра адзначаная на станцыі Езярышча 1 чэрвеня і склала +3,7°С.
Сярэдняя тэмпература паветра па месяцах лета 2022 года
і кліматычная норма па тэрыторыі Беларусі

Тэмпературны рэжым лета быў неаднародным. Вельмі цёплымі былі чэрвень і жнівень, ліпеня быў крыху халадней звычайнага.
Сярэдняя па Беларусі тэмпература паветра за чэрвень 2022 года склала +19,0°С, што вышэй за кліматычную норму на 2,0°С. Чэрвень бягучага года ўвайшоў у 10 самых цёплых першых летніх месяцаў, заняўшы 7 месца. Сярэдняя тэмпература паветра ўсіх трох дэкадаў была вышэй за норму. Вельмі гарачым выдалася трэцяя дэкада з станоўчай анамаліяй 3,7°С адпаведна.
З 31 мая па 6 чэрвеня па ўсёй тэрыторыі краіны ажыццявіўся ўстойлівы пераход сярэднясутачнай тэмпературы паветра праз +14°С у бок павышэння (пачатак кліматычнага лета).
У канцы чэрвеня-пачатку ліпеня (з 24 чэрвеня па 5 ліпеня) была адзначана інтэнсіўная хваля цяпла. У чэрвені таксама было адзначана ад 1 да 9 дзён з максімальнай тэмпературай паветра +30ºС і больш пры норме для дадзенага месяца 1-3 дня. У асобныя суткі трэцяй дэкады пераважна па поўдні краіны былі зарэгістраваныя трапічныя ночы (мінімальная тэмпература паветра за ноч складала +20°С і больш).
Максімальнага значэння (+34,3°С) тэмпература паветра дасягнула 28 чэрвеня на станцыі Лельчыцы. Мінімальная тэмпература паветра адзначаная на станцыі Езярышча 1 чэрвеня і склала +3,7°С.
Сярэдняя па Беларусі тэмпература паветра за ліпень 2022 года склала +18,4°С, што ніжэй за кліматычную норму на 0,5°С.
Першая дэкада месяца была вельмі цёплай з станоўчай анамаліяй 1,8°С.сярэдняя тэмпература паветра другой і трэцяй дэкад была ніжэй за норму на 2,8 і 0,6°С адпаведна. Максімальнага значэння (+33,3°С) тэмпература паветра дасягнула 1 ліпеня на станцыях Брэст і высокае. Мінімальная тэмпература паветра адзначана на станцыі Палеская 29 ліпеня і склала + 4,6°С.
Сярэдняя па Беларусі тэмпература паветра за жнівень 2022 года склала + 20,8°С, што вышэй за кліматычную норму на 2,8°С. Жнівень бягучага года паўтарыў рэкорд апошняга летняга месяца 2010 года, які стаў самым цёплым за ўсю гісторыю метэаназіранняў.
Сярэдняя тэмпература паветра за першую дэкаду была блізкая да нормы (на 0,1°С вышэй за кліматычную норму) і склала ў сярэднім па краіне +19,5°С. Другая і трэцяя дэкады былі вельмі цёплымі са станоўчай анамаліяй тэмпературы паветра роўнай 3,7 і 4,6°С адпаведна. З 12 па 30 жніўня на тэрыторыі краіны была адзначана інтэнсіўная хваля цяпла. У гэты час на працягу 3-15 дзен максімальная тэмпература паветра днём склала +30°С і вышэй, але, нягледзячы на працяглы перыяд з вельмі гарачым надвор'ем, гістарычныя максімумы тэмпературы паветра не былі перавышаныя. У асобныя суткі на многіх станцыях былі зарэгістраваныя трапічныя ночы. Максімальнага значэння (+34,2°С) тэмпература паветра дасягнула 24 жніўня на станцыі Лельчыцы. Мінімальная тэмпература паветра адзначаная на станцыі Езярышча 8 жніўня і склала + 6,2°С.
За летні сезон 2022 года ў сярэднім па Беларусі выпала 193 мм ападкаў, што складае 86% кліматычнай нормы. Па тэрыторыі краіны ўмовы ўвільгатнення былі неаднастайныя. Па большай частцы выпала 60-120% сезоннай нормы.

Адхіленне ( % ) месячнай сумы ападкаў за летні сезон
ад кліматычнай нормы па тэрыторыі Беларусі

У абласным разрэзе найбольшая за сезон колькасць ападкаў выпала ў Гродзенскай вобласці - 235 мм або 106% кліматычнай нормы. Па ўсёй астатняй тэрыторыі быў адзначаны недахоп увільгатнення, а найменшая колькасць ападкаў выпала ў Гомельскай вобласці – 151 мм або 67% кліматычнай нормы.

Колькасць ападкаў за лета 2022 года і кліматычная норма
па абласцях і тэрыторыі Беларусі

На працягу сезону ападкі выпадалі нераўнамерна.

Колькасць ападкаў па месяцах лета
і кліматычная норма 2022 года па тэрыторыі Беларусі

За чэрвень у сярэднім па рэспубліцы выпала 65,5 мм ападкаў, што склала 91% за кліматычную норму. Па тэрыторыі краіны ўмовы ўвільгатнення былі неаднастайныя: па большай частцы выпала 60-140% нормы. Па асобных пунктах назірання па тэрыторыі Брэсцкай і Гомельскай абласцей выпала палова нормы ападкаў за месяц і менш. У ліпені ў сярэднім па рэспубліцы выпала 104,4 мм ападкаў, што склала 117% кліматычнай нормы і ўмовы ўвільгатнення былі вельмі неаднастайныя: па большай частцы тэрыторыі краіны выпала 70-120% нормы. Па асобных пунктах назірання па тэрыторыі Брэсцкай, Гродзенскай і Віцебскай абласцей адзначана 150% нормы ападкаў за месяц і больш. У жніўні ў сярэднім па краіне выпала 23,3 мм ападкаў, што склала 37% кліматычнай нормы. Па ўсёй тэрыторыі краіны, за выключэннем асобных пунктаў назірання, адзначаўся значны дэфіцыт ападкаў: зарэгістравана ад 7 да 65% нормы. Толькі па крайнім паўднёвым захадзе выпала больш нормы ападкаў за месяц. Жнівень 2022 года стаў 4 самым засушлівым апошнім летнім месяцам, пачынаючы з 1945 года. У Валожыне быў адзначаны гістарычны мінімум ападкаў за апошнія больш чым 70 гадоў: у сярэднім за месяц выпала 5,1 мм або 7% нормы. Папярэдні мінімум на дадзенай станцыі быў адзначаны ў 1973 годзе.
Летнія дажджы насілі пераважна ліўневы характар, месцамі суправаджаліся навальніцамі і выпадзеннем граду.
На працягу летняга сезону ў асобных раёнах адзначалася ўзмацненне ветру парывамі да 15 м/с і больш, а месцамі хуткасць ветру дасягала крытэрыю небяспечнага з'явы. Максімальная хуткасць ветру зарэгістраваная на станцыі Брагін 29 чэрвеня (28 м/с). У асобныя суткі ў начныя і ранішнія гадзіны месцамі назіраліся туманы.
Пры выкарыстанні інфармацыі спасылка на Белгідрамет абавязкова

Спецыялізаваныя сайты і сайты Філіялаў