Стужка навін

Максімальная тэмпература паветра днём (+5,9°С) зарэгістравана ў 1984 годзе. Мінімальная тэмпература паветра ўначы (-29,8°С) зафіксавана ў 1941 годзе. Сярэдняя сутачная тэмпература паветра 1 студзеня (кліматычная норма) за ўвесь перыяд метэаназіранняў складае -5,9°С. Раз у пяць гадоў сярэдняя сутачная тэмпература паветра падымаецца да 0°С і вышэй, раз у чатыры гады бывае ніжэй -10°С, а раз у 20 гадоў-ніжэй -20°С. Самы цёплы дзень 1 студзеня з максімальнай тэмпературай паветра + 5,9°С зарэгістраваны ў 1984 годзе, а самы халодны дзень-у 1905 годзе, калі тэмпература паветра днём апусцілася да -24,8°С. Максімальная вышыня снежнага покрыва 1 студзеня адзначалася ў 1893 годзе і склала 36 см. Найбольшая колькасць ападкаў выпала 1 студзеня 2021 года (20,1 мм), але ў сувязі са станоўчай тэмпературай паветра ападкі выпадалі ў выглядзе мокрага снегу і дажджу. Прыкладна раз у 3-4 гады ў Мінску на новы год назіраецца снежны полаг вышынёй больш за 15 см. Новы год сустракалі без снегу ў Мінску ў 1975, 1976, 1985, 1990, 1995, 2005, 2007, 2014, 2018 гадах, калі снежны полаг зусім адсутнічаў. У сярэднім кожны другі год у навагоднюю ноч ападкі ў Мінску не выпадаюць.

  Дарагія сябры! Напярэдадні навагодніх свят Белгідрамет рады прадставіць вам свой бясплатны стыкерпак у Вайберы "Прагноз ад Белгідрамета", у які ўваходзяць 24 стыкеры з галоўным героем "Сонейка". З дапамогай яго каментароў можна перадаць не толькі ўмовы надвор'я, але і свой настрой, а таксама павіншаваць з Новым годам, пажадаць дабранач ці прывітаць з новым днём. Пазнаёміцца з персанажам бліжэй і спампаваць стыкеры можна па спасылцы , альбо, адсканаваўшы QR-код:

27 снежня 2021 года на ўсенароднае абмеркаванне вынесены праект змяненняў і дапаўненняў Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь. З праектам змяненняў і дапаўненняў Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь можна азнаёміцца тут. Меркаванні грамадзян адносна зместу праекта змяненняў і дапаўненняў, а таксама магчымыя прапановы па яго ўдасканаленні накіроўваюцца ў Нацыянальны Цэнтр прававой інфармацыі. Формы збору прапаноў размешчаны тут. Матэрыялы, якія паступілі, будуць абагульняцца і сістэматызавацца Нацыянальным цэнтрам прававой інфармацыі.  

Паводле папярэдняга прагнозу, у навагоднюю ноч на тэрыторыі Беларусі чакаецца няўстойлівае надвор'е. Тэмпературны фон па краіне складзе -1, + 5°. Пры гэтым атмасферныя франты з Заходняй Еўропы абумовяць выпадзенне ападкаў у выглядзе дажджу і мокрага снегу. У начныя і ранішнія гадзіны бачнасць могуць пагаршаць туманы, не выключаныя і галалёдныя з'явы, таму на дарогах варта быць вельмі ўважлівымі як кіроўцам, так і пешаходам. Папярэдні прагноз надвор'я па абласных цэнтрах Беларусі на навагоднюю ноч з 31 снежня 2021 года па 1 студзеня 2022 года: Мінск + 1 + 3°, часам ападкі (дождж, мокры снег) Брэст + 3 + 5°, часам ападкі з перавагай дажджу Віцебск -1, + 1°, часам ападкі (дождж, мокры снег) Гомель 0, + 2°, часам ападкі з перавагай дажджу Гродна + 2 + 4°, часам ападкі (дождж, мокры снег) Магілёў 0, +2°часам ападкі (дождж, мокры снег)  

Пасля дзесяцідзённага перыяду панавання халодных паўночных паветраных мас у атмасферы да канца снежня наспелі змены. З акваторыі Атлантыкі на Скандынаўскі паўвостраў пачынаюць перамяшчацца цыклоны, выносячы ў сваіх сістэмах франтоў цёплыя акіянічныя паветраныя масы ў глыб Еўропы. У Беларусі на змену марознаму надвор'ю прыйдзе "еўрапейская цёплая зіма". Ужо ў чацвер, 30 снежня, па паўднёвым захадзе краіны, а ў пятніцу, 31 снежня, па заходняй палове рэспублікі чакаецца павышэнне тэмпературы паветра да 0,5 градусаў, а ў ападках павялічыцца верагоднасць дажджу. Паводле папярэдняга прагнозу 1 студзеня 2022 года няўстойлівае надвор'е ў краіне будуць фармаваць атмасферныя франты, якія перамяшчаюцца з Заходняй Еўропы. Ападкі ў выглядзе дажджу і мокрага снегу, туман і галалёд могуць стаць галоўнымі з'явамі надвор'я. Тэмпература паветра пры гэтым у навагоднюю ноч мяркуецца каля 0 градусаў, у дзённыя гадзіны тэмпература можа аказацца слабастаноўчай. К ліматычная характарыстыка 1 студзеня (па г. Мінску) За ўвесь перыяд метэаназіранняў у г.Мінску (з 1892 г.) сярэдняя сутачная тэмпература паветра 1 студзеня складае -5,9°С. Прыкладна раз у 5 гадоў сярэдняя сутачная тэмпература паветра паднімаецца да 0°С і вышэй, раз у 4 гады сярэдняя сутачная тэмпература паветра бывае ніжэй за -10°С, раз у 20 гадоў сярэдняя сутачная тэмпература паветра апускаецца ніжэй -20°С. Самы цёплы дзень 1 студзеня з максімальнай тэмпература паветра +5,9°С зарэгістраваны ў 1984 годзе, а самы халодны дзень - у 1905 годзе, калі тэмпература паветра днём апусцілася да -24,8°С. Самая халодная навагодняя ноч з мінімальнай тэмпературай паветра -29,8°С зарэгістравана ў 1941 годзе, самая цёплая навагодняя ноч назіралася ў 2007 годзе, калі мінімальная тэмпература паветра не апускалася ніжэй за +3,2°С. Самым снежным 1 студзеня выдалася ў 1893 годзе, калі за суткі выпала 14,7 мм ападкаў, і вышыня снежнага покрыва дасягнула 36 см. А найбольшая колькасць ападкаў выпала 1 студзеня 2021 года (20,1 мм), але ў сувязі са станоўчай тэмпературай паветра ападкі выпадалі ў выглядзе мокрага снегу і дажджу. Прыкладна раз у 3-4 гады ў Мінску на новы год назіраецца снежнае покрыва вышынёй больш за 15 см. Новы год без снегу сустракалі ў Мінску ў 1975, 1976, 1985, 1990, 1995, 2005, 2007, 2014, 2018 гадах, калі снежнае покрыва зусім адсутнічала. У сярэднім кожны другі год у навагоднюю ноч ападкі ў Мінску не выпадаюць. За апошнія 30 гадоў самая халодная навагодняя ноч з мінімальнай тэмпературай паветра -23,2 ° С адзначалася ў 1997 годзе. Максімальная колькасць снегу, які выпаў на новы год, зарэгістравана ў 2004 годзе - 14,6 мм. Максімальная вышыня снежнага покрыва назіралася ў 2011 годзе - 33 см.  

Пасля цёплага і сырога надвор'я на наступным тыдні ў Беларусь вернецца зіма. Чарговы віток пахаладання абумовіць цыклон, які, прайшоўшы па прасторах Атлантыкі, дасягне паўночных мораў, дзе назапасілася арктычнае паветра. Ужо ў наступныя выхадныя 18-19 снежня атмасферны віхор перамесціцца на Скандынаўскі паўвостраў, адкуль ён пранырне ўглыб Еўрапейскай тэрыторыі Расіі. У авангардзе ў яго яшчэ будзе цепло Атлантыкі, а вось у тыле халоднае арктычнае паветра, якое ў пачатку новага тыдня абрынецца на тэрыторыю нашай краіны. З-за гэтага ў аўторак і сераду 21-22 снежня ўсталюецца марознае надвор'е. У начныя гадзіны на пераважнай частцы краіны паветра будзе выхалоджвацца да -7 -14°, пры праясненнях маразы могуць адужэць да -15 -20°. У дзённы час тэмпература паветра складзе ад -5° да -12°. У той жа час зямлю прыцярушыць невялікі сняжок. Паводле папярэдняга прагнозу, зімовы характар надвор'я захаваецца да канца тыдня.

Сёння, 8 снежня, спаўняецца 30 гадоў з дня ўтварэння Садружнасці Незалежных Дзяржаў (СНД) . 30 гадоў таму, у снежні 1991 г, спыніў сваё існаванне Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік (СССР) і на палітычнай арэне з'явілася новае міжнароднае аб'яднанне - Садружнасць Незалежных Дзяржаў (СНД). 8 снежня 1991 года кіраўнікі Расіі Барыс Ельцын, Украіны Леанід Краўчук і Беларусі Станіслаў Шушкевіч падпісалі ў рэзідэнцыі Віскулі ў Белавежскай пушчы пагадненне аб дэнансацыі дамовы аб стварэнні Саюза ССР ад 1922 года і аб утварэнні Садружнасці Незалежных Дзяржаў , якое павінна было стаць прынцыпова іншым, у параўнанні з Савецкім Саюзам, аб'яднаннем рэспублік. Вярхоўны Савет Рэспублікі Беларусь ратыфікаваў Пагадненне аб утварэнні Садружнасці Незалежных Дзяржаў 10 снежня 1991 года. Кіраўнікі іншых рэспублік СССР, акрамя Латвіі, Літвы, Эстоніі і Грузіі, выказалі жаданне, каб іх дзяржавы сталі раўнапраўнымі членамі - заснавальнікамі СНД. Сустрэча кіраўніцтва 11 рэспублік (Азербайджан, Арменія, Рэспубліка Беларусь, Казахстан, Кыргызстан, Малдова, Расійская Федэрацыя, Таджыкістан, Туркменістан, Узбекістан, Украіна), на якой была прынята Дэкларацыя аб стварэнні на роўных правах Садружнасці Незалежных Дзяржаў , адбылася 21 снежня 1991 года ў Алма-Аце. Алма-Ацінская сустрэча стала важнай вяхой у дзяржаўным будаўніцтве на постсавецкам прасторы, так як яна завяршыла працэс пераўтварэння былых рэспублік СССР у суверэнныя дзяржавы. Адзіным пастаянна дзеючым выканаўчым, адміністрацыйным і каардынуючым органам Садружнасці вызначаны Выканаўчы камітэт СНД са штаб-кватэрай у Мінску і аддзяленнем выканкама ў Маскве. Садружнасць Незалежных Дзяржаў - міждзяржаўная рэгіянальная арганізацыя. Напярэдадні 30-гадовай гадавіны ўтварэння СНД Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка 15 кастрычніка 2021 года на правах гаспадара сустрэчы прыняў удзел у пасяджэнні Савета кіраўнікоў дзяржаў Садружнасці. Аляксандр Лукашэнка падкрэсліў, што ўніверсальнасць, добраахвотнасць, раўнапраўе - асноватворныя прынцыпы, якія спрыялі стрымліванню многіх разбуральных працэсаў, дапамаглі стабілізацыі эканомік, захаванню гандлёвых сувязяў паміж краінамі.

Грамадска-палітычны, навукова-папулярны, ілюстраваны экалагічны часопіс «Родная прырода» знаёміць чытачоў з інфармацыяй аб прыродным патэнцыяле Беларусі, яго захаванні і прымнажэнні; дзяржаўнай палітыцы ў галіне аховы навакольнага асяроддзя і рацыянальнага выкарыстання прыродных рэсурсаў; тэхналогіях і інавацыях для вырашэння экалагічных праблем. Многія матэрыялы выдання прысвечаны ўдзелу грамадскасці ў прыняцці рашэнняў; экалагічнаму выхаванню і адукацыі. І, вядома, «Родная прырода» - гэта выдатны «прыродны» фотаальбом: на старонках выдання публікуюцца лепшыя фотаздымкі жывёльнага і расліннага свету ад прафесіяналаў і аматараў. Падпісныя індэксы: 74926 - для індывідуальных падпісчыкаў (на 1 месяц – 13,50 руб.) 749262 - для ведамасных падпісчыкаў (на 1 месяц – 18,10 руб.) Аформіць падпіску можна кожны месяц: - праз аддзяленні сувязі і на сайце РУП»Белпошта"; - праз сістэму «Belpressa.by»; - праз аўтаматызаваную сістэму АРІП. Праз аддзяленні сувязі таксама можна аформіць падпіску на абаненцкую скрыню, па факсе (ведамасная Падпіска), з дастаўкай да кватэры «З уручэннем з рук у рукі». УП «Белсаюздрук» ажыццяўляе прыём падпіскі «Да запатрабавання». Набывайце часопіс у кіёсках УП «Белсаюздрук»! Выпісвайце любімыя выданні, каб заўсёды быць у курсе экалагічных навін Беларусі і свету, новаўвядзенняў прыродаахоўнай палітыкі дзяржавы, важных прыродаахоўных ініцыятыў нашых землякоў, а таксама самому навучыцца дапамагаць наваколлю. Будзьце разам з роднай прыродай!    

Сярэдняя па Беларусі тэмпература паветра за апошні восеньскі месяц склала +3,3°С, што вышэй за кліматычную норму на 2,4°С. Станоўчая анамалія тэмпературы паветра распаўсюдзілася па ўсёй тэрыторыі краіны і знаходзілася ў межах 1,5-3,5°С, дасягнуўшы найбольшых значэнняў па ўсходзе (3,0°С і больш). Найменшыя станоўчыя анамаліі адзначаны на паўночным захадзе і па крайнім паўночным усходзе і склалі 2,0°С і менш. Тэмпература паветра днём на працягу месяца ў асноўным была станоўчай і знаходзілася ў межах +1 +12ºС, а ў асобныя суткі апускалася да адмоўных значэнняў. Тэмпература паветра ноччу на працягу месяца знаходзілася ў асноўным у межах -7+ 8°С,а ў самыя халодныя ночы месцамі апускалася да -10°С і ніжэй. За месяц у сярэднім па рэспубліцы выпала 52,9 мм ападкаў, што склала 115% кліматычнай нормы. Па тэрыторыі краіны ападкі выпадалі нераўнамерна: па поўначы і паўночным захадзе краіны выпала 150% нормы і больш. Па паўднёва-захадзе і паўднёва-ўсход краіны выпала менш за 90% нормы. У першай і асабліва ў другой дэкадах адзначаўся недабор ападкаў (82 і 49% нормы адпаведна), у трэцяй адзначана залішняе ўвільгатненне (выпала 215% нормы). На працягу месяца на рэках краіны пераважаў рост узроўняў вады, у выніку чаго на асобных участках суднаходных рэк палепшыліся ўмовы для працы рачнога транспарту. Да канца месяца неспрыяльныя ўмовы для працы рачнога транспарту захоўваліся на Нёмане ў г. Гродна, Дняпры ў г.Магілёў і г. Жлобін, Бярэзіне ў г. Бабруйск, Сожы ў г. крычаў і г. Слаўгарад. Воднасць рэк была блізкая да звычайнай для гэтага часу года і некалькі менш яе. У трэцяй дэкадзе месяца ў выніку паніжэння тэмпературы паветра, на асобных прытоках Заходняй Дзвіны і Сожа адзначаліся кароткачасовыя ледзяныя адукацыі.  

Сусветны дзень глеб (World Soil Day) адзначаецца штогод 5 снежня , з мэтай нагадаць сусветнай супольнасці аб важнасці глебавых рэсурсаў і той ролі, якую яны адыгрываюць у захаванні экасістэм і забеспячэнні росту дабрабыту чалавека. Гісторыя ўзнікнення гэтага дня бярэ свой пачатак у 2002 годзе, калі Міжнародным саюзам глебавых навук была прынята адпаведная рэзалюцыя. Навукоўцы тады звярнулі ўвагу на неабходнасць усведамлення важнасці глебавых рэсурсаў планеты на міжнародным узроўні. Сваёй задачай яны ставілі пераацэнку разумення як радавымі грамадзянамі, так і ўладамі ўсіх краін свету той ролі, якую адыгрываюць глебавыя рэсурсы ў жыцця чалавека і дзяржавы, а таксама ў экасістэме планеты. Толькі ўсведамленне важнасці захавання глебавых рэсурсаў планеты здольна кардынальным чынам змяніць і палітыку кіруючых структур любога дзяржавы ў гэтай сферы. Рэзалюцыя Міжнароднага саюза глебавых навук была падтрымана ФАО (Харчовай і сельскагаспадарчай арганізацыяй ААН). Разам з Тайландам гэтая арганізацыя выступіла ў ААН з ініцыятывай заснаваць дзень, прысвечаны праблеме глебавых рэсурсаў Зямлі. У снежні 2013 года Генеральная Асамблея ААН абвясціла 5 снежня Сусветным днём глеб. Больш дэталёвае азнаямленне з дакладамі прадстаўнікоў ФАО прымусіла шматлікіх усвядоміць рэальную ролю глебы ў жыцці чалавецтва. Глебы - гэта адна з асноўных структур экасістэмы, забеспячэнне жыццёвай прасторы для чалавека і свету флоры і фауны, падтрыманне біялагічнай разнастайнасці, асноўны складнік вытворчасці кармоў і харчавання, адна з умоў бяспекі і ўстойлівасці ва ўмовах неспрыяльнага ўздзеяння кліматычнага фактару і г.д. Нельга разглядаць глебу проста як устойлівую аснову пад нагамі чалавека. Пустыня - таксама дае ўстойлівасць, аднак пазбаўляе чалавека магчымасці вырошчваць прадукты харчавання. Гэта значыць фактар ​​урадлівасці земляў гуляе ў нашым жыцці адну з ключавых роляў. З гэтага пункту гледжання эколагі і прадстаўнікі ФАО занепакоеныя тым, што каля траціны глебавых рэсурсаў свету дэградуюць, а частка схільная да апустыньвання. Засаленне і садыфікацыя глебы з'яўляюцца асноўнымі працэсамі дэградацыі глебы, якія пагражаюць экасістэме, і прызнаны аднымі з найбольш важных праблем на глабальным узроўні для сельскагаспадарчай вытворчасці, харчовай бяспекі і ўстойлівасці ў засушлівых і напаўзасушлівых рэгіёнах. Тэма 5 снежня 2021 года - «Спынім засаленне глеб, падымем прадуктыўнасць глеб». Засоленыя глебы - глебы з залішнім утрыманнем лёгкарастваральных мінеральных соляў. Солі пранікаюць у глебу з падземных пакладаў, разам з ападкамі і з падземных вод. Асабліва схільныя засалення глебы ў прыбярэжных зонах у мораў і акіянаў. Пападаюць мінеральныя рэчывы ў глебу і з паліву раслін. Практычна ўся вада ў свеце змяшчае ў сабе прымешкі, таму засаленне любой глебы непазбежна. Солі затрымліваюць ваду і пажыўныя рэчывы, робячы іх недаступнымі для раслін. Гэта стрымлівае іх рост і нават робіць немагчымым вырошчванне многіх гатункаў, адчувальных да якасці глебы. Засаленне наносіць сур'ёзную шкоду эканоміцы і харчовай бяспецы па ўсім свеце, перашкаджае дасягненню мэт устойлівага развіцця. Для памяншэння ўтрымання ў глебе соляў выкарыстоўваецца залішняе абрашэнне - прамыўны паліў. Вада, якая не паглынаецца каранямі раслін, растварае ў сабе частку солі з глебы, і выносіць яе ў падземныя водныя гарызонты. Дэградацыя глеб - агульная праблема ўсяго чалавецтва. Харчовая і сельскагаспадарчая арганізацыя ААН у чарговы раз заклікае нас весці ўстойлівую гаспадарку, не дапускаць разбурэння ўрадлівага пласта, і аднаўляць пацярпелыя тэрыторыі. Таму асноўныя задачы мерапрыемстваў, якія праходзяць у рамках гэтага Дня, носяць асветніцкі характар. Таксама намаганнямі вучоных, эколагаў выпрацоўваюцца і пэўныя праграмы, накіраваныя на захаванне глебавых рэсурсаў, іх рацыянальнае і беражлівае выкарыстанне. Гэтыя праграмы адрасаваны як простым землекарыстальнікам, так і палітыкам, якія фарміруюць рашэнні і маюць магчымасць кантраляваць іх выкананне. Ахова ўрадлівасці глебы - важнае пытанне для Беларусі . Больш за 40% тэрыторыі краіны займаюць сельскагаспадарчыя ўгоддзі, значная іх частка - асушаныя тарфянікі. Актуальнае і пытанне забруджвання глеб, асабліва ў кантэксце наступстваў аварыі на Чарнобыльскай АЭС. У адпаведнасці з нарматыўна-прававымі актамі назірання за хімічным забруджваннем глеб у Рэспубліцы Беларусь ажыццяўляюцца падпарадкаваным Міністэрству прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя Рэспублікі Беларусь дзяржаўнай установай "Рэспубліканскі цэнтр па гідраметэаралогіі, кантролі радыеактыўнага забруджвання і маніторынгу навакольнага асяроддзя" на сетках пунктаў назіранняў, сфарміраваных для населеных пунктаў, фонавых тэрыторый і прыдарожных палос аўтамабільных дарог. Сістэматычныя назіранні праводзяцца больш чым у 1100 пунктах назіранняў на тэрыторыі 34 гарадоў рэспублікі-абласныя цэнтры, гарады з насельніцтвам 50 і больш тыс.чалавек, а таксама населеныя пункты з насельніцтвам менш за 50 тыс., у якіх сканцэнтраваны буйныя прамысловыя прадпрыемствы (крычаў, Белаазёрск, Новалукомль, Ваўкавыск, Калінкавічы, Лунінец, Касцюковічы, Рагачоў, Бярозаўка, Краснасельскі). Сетка маніторынгу хімічнага забруджвання глеб на фонавых тэрыторыях уключае 90 пунктаў назіранняў (па 15 пунктаў на тэрыторыі кожнай адміністрацыйнай вобласці) на ўчастках, якія характарызуюцца мінімальнай антрапагеннай нагрузкай з натуральным глебавым покрывам і расліннасцю. Назіранні за хімічным забруджваннем Глеб прыдарожных палос аўтадарог Рэспублікі праводзяцца на 22 глебавых профілях (пунктах назіранняў) у зонах уплыву аўтамабільных дарог рэспубліканскага значэння з рознай інтэнсіўнасцю руху транспартных сродкаў. Некаторыя лічбы ў дачыненні да глеб ад харчовай і сельскагаспадарчай арганізацыі ААН (ФАО) Глебы прама ці ўскосна даюць чалавецтву 95% ежы. Каля 1 / 3 нашай ежы становіцца адходамі, пры гэтым амаль палову адходаў хатніх гаспадарак можна перапрацоўваць у кампост, сілкавальны глебы. Да 2050 года насельніцтва Зямлі перавысіць 9 млрд. чалавек, сельскагаспадарчая вытворчасць ва ўсім свеце павялічыцца прыкладна на 60%. Глебы з'яўляюцца асяроддзем пасялення парадку 1/4 усіх біялагічных відаў нашай планеты. У адной чайнай лыжцы здаровай глебы больш жывых арганізмаў, чым людзей на планеце Зямля. 33% глеб ва ўсім свеце дэградаваныя (ад ўмеранай да моцнай ступені) з прычыны эрозіі, засалення, ўшчыльнення, закісленні, хімічнага забруджвання і знясілення пажыўных рэчываў. Кожны год Зямля губляе 24 млрд. тон урадлівай глебы. Кожны гадзіну ў Еўропе пашыраюцца гарады захопліваюць 11 гектараў глебы. Змены ў землекарыстанні і асушванне арганічных глеб у мэтах іх апрацоўкі з'яўляюцца прычынай каля 10% усіх выкідаў парніковых газаў. Рацыянальнае выкарыстанне глебавых рэсурсаў (павышэнне ўтрымання арганічнага рэчыва глебы, падтрыманне расліннасці на паверхні глебы, пісьменнае выкарыстанне пажыўных рэчываў, садзейнічанне арганізацыі севооборотов, барацьба з эрозіяй) можа павысіць ураджайнасць у сярэднім на 58%.